1. Tóm tắt: Như bài trước thì chúng mình đã biết, nám bị kích thích bởi nhiều yếu tố: nội tiết, ánh sáng, viêm (inflammation), etc - etc. Túm lại, tất cả những liệu pháp mạnh bạo bạn làm để mờ nám thì cũng có thể làm nám đậm hơn vì tế bào tạo hắc tố ở vùng nám to lớn vl và cực kì dễ bị kích động, ngoài ra mao mạch vùng này cũng đặc biệt khoẻ mạnh, khả năng vận chuyển máu nuôi dưỡng hắc bào tốt. Do vậy, cùng một phương pháp điều trị - ví dụ như glycolic peel có thể phản ứng tốt ở cá thể này nhưng cũng có thể bị phản damn ở cá thể khác. Do vậy, nên trị nám ở cơ sở thẩm mỹ uy tín nếu sử dụng các biện pháp mạnh bạo để tránh hậu họa về sau

2. Nguyên tắc cơ bản:

- Tránh ánh sáng: nhấn mạnh max level luôn. Chú ý là trước kia, tia UV được coi là nguyên nhân chính kích thích nám nhưng hiện nay nghiên cứu bảo là mọi dải sáng - từ nhìn được đến không nhìn được, từ tia X đến tia hồng ngoại dài đều kích thích nám. Đặc biệt là các phương pháp trị nám thì trong quá trình trị sẽ làm da càng trở nên mẫn cảm hơn với ánh sáng nên cố gắng tránh, hạn chế phơi nhiễm ánh sáng hết mức có thể. Ví dụ: bội kcn mỗi 2-3 tiếng (dù là vật lí hay hoá học), đầu tư vào kem chống nắng tốt, được quảng cáo là chống mọi loại tia - mặc dù ngoài UV ra thì hiện nay chưa có thành phần nào có nghiên cứu độc lập rõ ràng về khả năng chống tia hồng ngoại hoặc ánh sáng xanh trắng - chủ yếu là nghiên cứu của hãng và đóng mác phức hợp độc quyền nhưng có còn hơn không - đặc biệt khi bạn bị nám. Ra đường che chắn cẩn thận, tránh những nguồn sáng, nguồn nhiệt mạnh, giảm ánh sáng màn hình dt/ laptop, dùng nồi đa năng nấu đủ thứ thay vì phơi mặt gần bếp lửa, dùng thêm kính lọc sáng nếu cần… Túm lại là học tập Edward - ánh sáng là kẻ thù.

- Nói không với mọi loại thuốc, tpcn được quảng cáo là cân bằng nội tiết: vì bạn méo biết nó sẽ cân bằng cái gì nên cứ tránh khuấy động nó theo mọi chiều hướng. Tinh dầu hoa anh thảo, thuốc tránh thai, estrogen - mọi thứ. Có một vài bạn bị nám trong thời gian mang thai, sau mang thai là hết nám hoặc không hết, có một vài bạn khác trước mang thai thì nám, sau tự dưng hết luôn - không ai biết vì sao, cứ coi như là ăn hồng húc nhà chồng đi. Túm lại, nám ảnh hưởng nội tiết là một chủ đề mang tính may rủi - không ai biết vì sao, thế nào, cần làm gì, chỉ biết là estrogen - hóc môn nội tiết nữ có mối quan hệ bí mật thậm thụt23 nào đó vs nám và tốt nhất là tránh nó ra, không chọc vào nó.

- Không chà xát da, cố gắng tránh làm tổn thương da: tớ biết là nhìn nám thì rất ngứa mắt nhưng việc chà xát kì cọ không làm nám mờ đi. Như đã nói, hắc bào và mao mạch ở vùng nám phát triển kì dị và rất dễ bị kích thích, mọi tổn thương da dẫn đến inflammation đều có thể kích thích chúng nó và làm nám tồi tệ hơn.

3. Bôi gì trị nám?

- Đến thời điểm này thì hỗn hợp hydroquinoine - tre - cor vẫn là công thức vàng bạc kim cương cho hiệu quả trị nám cao và nhiều backup nhưng HQ cho tỉ lệ nám quay lại khá cao, bôi thì đẹp cũng nhanh mà ngừng bôi thì cũng dễ xấu, chưa kể đến tác dụng phụ do bộ 3 hoành tráng này đem lại.

- Do những lo ngại về sử dụng hydroquinoine cũng như cor, một thực hành thay thế hydroquinoin phổ biến như azelaic acid, kojic acid, alpha arbutin, … được giới thiệu nhưng hiệu quả hổng cao lắm.

- Thêm vào đó có hai hoạt chất mới pidobenzon và cysteamine được nhà sx quảng cáo là xịn hơn cả hq, đặc biệt cystamine còn tự tin ra thị trường như một hình thức đơn trị liệu. Nghiên cứu và dữ liệu về 2 thành phần này chưa nhiều, giá khá cao. Theo kinh nghiệm của tớ thì có cystamine xịn thật, nám nêm thử tí coi sao.  

4. Liệu trình tại cơ sở thẩm mỹ

- Peel: cũng cho hiệu quả tốt với nám mảng bề mặt nhưng không nên tự làm tại nhà. Có 2 trường phái peel khác nhau: bong tóe loe – cải thiện nhanh và không bong tróc – cải thiện bền vững hoặc có thể kết hợp nhịp nhàng cả hai.  Mỗi cách peel có ưu nhược điểm riêng, tùy vào da để xử lý chứ hổng có công thức chung.

- Tiêm meso: giúp ức chế hoạt động hắc bào hiệu quả hơn nhưng không giúp loại bỏ melanin đã hình thành.

- Laser: hiệu quả nhất với nám và sắc tố trung bì, thượng bì cũng hịn nhưng thường lâu và mất thời gian hơn nếu hông kết hợp tóe loe.

5. Làm gì tại nhà?
- Chống nắng, chồng nắng, chồng nắng

- Chống oxy hóa càng nhiều càng tốt: vitc, ferulic, glutathione, coq10, chiết xuất hoa quả sơn…

- Cố gắng bổ sung retinol vào routine

- Sử dụng tdc hoá học hợp lí - không quá tham lam

- Kết hợp với 1 hoặc nhiều hoạt chất ức chế tạo hắc tố như b3, arbutin, vitamin C, cysteamine, resorcinol, azelaic, rễ cam thảo, NAG…

- Sản phẩm tham khảo: retinol neostrata, skinsense, allskinmed. Niacinamide B3 omnipotent, olay. Vitamin C LAA R.O.S Warrior. Cysteamine: cyspera cream...

6. Tư tưởng

- Hiểu rõ chữa nám rất khó và đôi khi lợn lành thành lợn què. Thậm chí với quá trình trị liệu tan nát như trên - không có gì đảm bảo là sẽ sạch nám :D

- Nám là một cuộc chiến cả đời vì chúng nó có thể quay lại bất cứ lúc nào, do vậy, ngay cả khi kết thúc liệu trình vẫn cần duy trì chăm sóc tại nhà và chuẩn bị tinh thần là vẫn có thể nám lại.

- Lưu ý là khác với nám, đồi mối, tình trạng tăng hắc tố do nắng và thâm mụn thì có phản ứng tốt hơn với trị liệu - dù là bôi ngoài da hay xâm lấn